AB ile İngiltere anlaştı

Avrupa Birliği ile Birleşik Krallık, aylar süren müzakereler sonrası Brexit sonrasını düzenleyecek olan ticaret anlaşması üzerinde uzlaştı. Anlaşma, Brexit geçiş süresinin bittiği 31 Aralık sonrasından itibaren geçerli olacak ve Ocak 2021 itibarı ile Ada ile AB arasındaki ticari ilişkileri ve gümrük meselesini düzenleyecek.

Uzlaşıya varılan Brexit sonrası ticaret anlaşmasının ana başlıkları da açıklandı. 2 bin sayfalık anlaşmada gümrük, ticaret, mesleki yeterlilik ve balıkçılık gibi maddeler yer aldı.

AB’den ayrılacak Birleşik Krallık ile üzerinde anlaşılan noktalar şu şekilde:

MESLEKİ YETERLİLİK

Her 2 tarafta artık doktorlar, hemşireler, mimarlar, diş hekimleri, eczacılar, veterinerler, mühendisler için otomatik olarak ‘mesleki yeterlilik tanıması’ olmayacak. Meslek sahipleri çalışmak istedikleri ülkenin meslek kurallarına tabi olacak. Örneğin, Fransa’da doktorluk yapmak isteyen bir İngiliz Brexit öncesi herhangi bir mesleki yeterlilik sunması gerekmezken, Brexit sonrası Fransa’nın aradığı mesleki yeterlilik kurallarına tabi olacak.

VİZE

İngiliz vatandaşları artık AB’de çalışma, okuma, iş kurma veya yaşama özgürlüğüne sahip değil. 90 günden uzun süreli konaklamalarda vize gerekecek.

1 Ocak’tan itibaren AB’ye yerleşip çalışmak isteyen Birleşik Krallık vatandaşları veya adaya yerleşmek isteyen AB’liler vizeye başvurmak zorunda kalacak. 1 Ocak öncesi içinse “oturum hakkı” kurallarını her ülke kendi belirliyor. Örneğin, Fransa’da 5 yılını tamamlayan bir İngiliz vatandaşı 10 yıllık oturum hakkı alırken, 1 yılını tamamlayanların oturum izni ise konumuna göre belirleniyor. Birleşik Krallık’ta da mütekabiliyet ilkesi gözetilecek.

Mevcut hayvan pasaportları da doğrudan sınırlarda tanınmayacak.
İngiltere, aynı zamanda Boris Johnson’ın daha önce devam edeceği garantisini verdiği “Erasmus” programından da bu anlaşma ile çıktı.

ULAŞIM

Birleşik Krallık’ın verdiği pasaport veya ehliyetler, Birleşik Krallık ile AB arasında ulaşım için yeterli olmayacak. Hava ulaşımı etkilenmese de havacılıkla ilgili düzenlemeler birlik değil ülke bazında hazırlanacak.

BALIKÇILIK

Balıkçılık alanında sulara sınırsız erişim sona eriyor. Birleşik Krallık kara sularında kontrolü tamamen devralacak. AB bandıralı balıkçı teknelerinin, Birleşik Krallık sularında ne kadar balık avlayabileceği yıllık müzakerelerde belirlenecek.

ÜRÜN TİCARETİ

Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden tam anlamıyla ayrılacağı 1 Ocak’tan itibaren, ürünler gümrüklerde kontrole tabi tutulacak. Bu da daha fazla bürokratik işlem anlamına geliyor.

Birleşik Krallık’a tek kara sınırı bulunan ve Brexit’ten en çok etkilenen İrlanda’da ithalat ve ihracat beyannamelerinin 12 kat artıp yıllık 20 milyonu bulabileceği tahmin ediliyor

FİNANS SEKTÖRÜ

Birleşik Krallık merkezli finans kurumlarının, senenin ilk gününden itibaren AB’nin tek pazarına erişimi olmayacak. Taraflar, pazarlara erişim konusunun ticaret anlaşmasının dışında, daha ayrıntılı müzakere edilmesinde hem fikir. Finans hizmetlerine dair iş birliğine yönelik mevzuatın da Mart 2021’e kadar hazırlanması bekleniyor.

ROAMİNG TARİFELERİ

AB, tek pazarda mobil telefonlar için dolaşımı ücretsiz hale getirmişti. Bu uygulamadan bu yana cep telefonu kullanıcıları AB içinde hangi ülkeye giderse gitsin, kendi ülkelerindeki tarife üzerinden fatura ödüyor ya da internet paketlerini rahatlıkla kullanabiliyor. Ancak bu kural uygulama Birleşik Krallık için bağlayıcı olmayacak.

Birleşik Krallık merkezli GSM operatörleri, AB sınırları içinde kullanım için ayrı fiyatlandırma getirebilecek, AB operatörleri de aynı şekilde adaya ziyaret eden müşterilerinin internet kullanımını faturalarına yansıtabilecek.